TATİLİ DOĞRU YÖNETİN

Yaz tatili geldi. Özel gereksinimli çocuk aileleri olarak tatilde dikkat etmeniz gereken noktaları, tatili nasıl keyifli ve verimli geçirebileceğinizi yazımızda bulabilirsiniz.

Yazan: Psikolog Asena ATAÇ, Psikolog

Çocuklarımızın uyku, yemek gibi temel fiziksel ihtiyaçlarını oldukları rutinde tutmak önceliğimiz olmalı. Uyku düzeni çocuğunuzun odaklanma seviyesini, bilişsel becerilerini, fiziksel performansını ve duygu durumunu etkileyeceği için bu konuda hassas davranılması gerekir.

Bir diğer fiziksel ihtiyaç olan beslenmede de rutin dışına çıkmak, bizi hem tatil zamanında hem de tatil bittiğinde zorlayacaktır. Özellikle ders zamanlarında pekiştireç olan besinlerin tüketimi tatilde kontrol altında tutulmalıdır. Çocuğa pekiştireç olan besinler, onunla çalışmalar yaptığınız zamanlarda çocuk beklenen performansı sergilediğinde, bunu pekiştirmek amaçlı sunulmalıdır. Aksi bir tutum sergilemek, bu besinler verildiğinde, tatil dönüşü adaptasyon zorluğu yaşamasına sebep olacaktır.

Dozunda serbest zaman

Çocuğunuzla ev içinde olduğunuz zamanlarda ona oyuncaklarıyla serbest zaman tanıyabilirsiniz. Fakat bu zamanın boşa harcanmadığından emin olun. Serbest zaman için ayrılacak en elverişli süreyi çocuğunuzun özel durumuna ve ihtiyaçlarına göre sizin saptamanız en doğrusu olacaktır.  Bu zamanı da belirli bir sınır içinde tutmak gerekir. Serbest zamanın çocuğunuzu, içinde olması uygun olan ajandanın dışına çıkarmamasına dikkat edin. İlgisini çeken oyuncak/ materyal ve küçük yönlendirmelerle sunulan serbest zaman çocuğunuzun keyifli zaman geçirmesine ve keşifler yapmasına imkan sağlayabilir. Ama bu zamanları çocuğunuza gereğinden fazla sunarsanız tatil dönüşündeki tempoya uyum sağlayamamasına sebep olabilirsiniz.

Hareketli aktiviteler sunun

Tatil zamanını mümkün olduğunca dışarıda yapılan aktivitelerle beslemek ya da iç mekanda da çocuğunuza fiziksel aktivite yaptırmak, gün sonunda rahat bir uykuya da sebep olur. Pikniğe gitmek, çimlere basmak/ yuvarlanmak, doğada minik yürüyüşler, suyla temas gibi deneyimler çocuğunuzun birçok uyaranla tanışması için fırsat olabilir. Top oynamak, bir şeyin üzerinde dengede durmak gibi çocuğunuzun durum ve ihtiyaçlarına göre düzenlenebilecek beceriler, oyun şeklinde sunulabilir ve onun hem fiziksel olarak güçlenmesine hem de sosyal anlamda desteklenmesine yol açar. Aktivitenin ne zaman başlayıp ne zaman biteceğini çocuğunuza başlamadan söylemeniz, keyifli etkinlik sonrası değişime onu hazırlar. Suyu sevenler için su oyunları, hayvanlara ilgi duyan çocuklar için bir hayvanla tanışma\temas gibi deneyimler gerçekleştirilebilir.  Birlikte bahçe işleri, toprakla temas etme, çiçek sulama/izleme gibi etkinlikler gerçekleştirmek çocuğunuzla aranizdaki bağı kuvvetlendirecektir.

Kardeşle yakınlaşma

Tatiller, özel gereksinimli çocuklarımızın normal gelişen kardeşleriyle de beraber vakit geçirmesi için büyük fırsattır. Normal gelişen çocuğunuza kardeşinin durumuyla ilgili bilgilendirme yapmak, durumu anlayıp kabullenmesine yardımcı olur. Onun anlayabileceği bir seviyede kardeşinin durumunu onunla paylaşmanız, zamanı geldikçe konuyu daha detaylandırmanız çocuğunuzun bu durum hakkında geliştirebileceği yoğun duyguları hafifletir. Beraber aktiviteler yapmak, özel gereksinimli çocuğunuzun eğitimine, ödevine diğer kardeşi dahil etmek, bakımı konusunda desteğini almak ve onu motive etmek, normal gelişen çocuğunuzu da sosyal anlamda destekleyecektir. Tatil, normal gelişen çocuğunuza özel zamanlar yaratmak ve kardeşler arasındaki ilgi dağılımını eşitlemeye çalışmak, ayrıca gereksinimleri saptamak için iyi bir zamandır.